2013-01-31

SORBALDAKO TENDINOPATIA

Urtarrileko Baga Biga Blog Gaia. 

Lehenik eta behin eskerrak eman proiektu honetan parte hartu duzuen guztioi.

Baten batek aipatu izan duenez, sorbaldako tendinopatiari buruzko monografikoa egin dugu.


Hemen dituzue atal guztiak laburpen modura.

Sorbaldako Anatomia. 

Sorbaldaren Miaketa Fisikoa. 

Sorbalda Mindua Lehen Mailako Arretan. 

Sorbaldako Tendinopatiaren Errehabilitazioa. 

Eskuzko Terapia Sorbaldako Tendinopatian.

Ariketa Terapeutikoak Sorbaldako Tendinopatian.  

Sorbaldako Tendinopatiaren Tratamendu Kirurgikoa.

Eskerrik asko Loitzun, Mikel, Xabat, Amaia, Unai, Mikel, Iker, Ibai eta Iker.
Lan bikaina benetan!

Hurrengoak...

  • Martxoan Baga Biga Blog Gaia  MINA izango da. 

  • Kasu Klinikoen Baga Biga Blog Lehiaketa abian jarriko dugu Azkue Fundazioaren Babesarekin. Arlo ezberdinak izango dira: Mediku, Erizain, Fisioterapeuta eta Beste osasun profesionalentzat. Adi egon!

Parte hartu nahi?

Continue lendo

2013-01-28

SORBALDAKO TENDINOPATIA. TRATAMENDU KIRURGIKOA. Noiz? Nola? Teknikak. Emaitzak. Indikazioak.

Birakatzaileen mahukatxoaren patologia baten aurrean lehendabizi tratamendu kontserbadore egoki bat hastea gomendatzen da. Ikerketa ezberdinek erakutsi digute pazienteen ia %50ek mina gutxitzen dutela, mugikortasuna hobetu eta pozik daudela emaitzekin. Salbuespen bakarra dago tratamendu kirurgikoa gomendatzeko hasieratik: haustura traumatikoa izan duen paziente gaztea funtzio galera inportantea edukiz gero.


Tratamendu kirurgikoa planteatu baino lehen oso garrantzitsua da pazientearen balorazio orokor bat egitea eta kontutan izatea: adina, behar funtzionalak, sintomen iraupena, mina, lesio mota eta ezintasun maila.

Hauek izango lirateke indikazio orokorrak:

  1. Tendinitis kronikoa (sindrome subakromiala) tendoien hausturarik gabe:
  • Min edo ahultasun inportantea (lana, kirol ekintzak edo eguneroko aktibitateak zailtzen dituena) eta tratamendu kontserbadore egoki baten aurrean hobekuntzarik ez (6-12 hilabete).

  1. Tendoien haustura osoa:
  • Haustura traumatiko akutua.
  • Haustura kronikoetan tratamendu kontserbadorearen aurrean erantzunik ez dagoenean, batez ere tendoi bat baino gehiago apurtuta dagoenean, paziente gaztea bada, aktiboa eta etorkizunerako expektatiba handiekin.


Zirugia

Birakatzaileen mahukatxoaren zirugia irekia edo artroskopia bidezkoa izan daiteke. Badago bi moduen arteko erdiko bide bat “mini-open“ deitzen dena, zeinetan abordaje txikia egiten den eta artroskopiarekin batera egin ahal den.


 Sorbaldako artroskopiak azkenengo urtetan sekulako gorakada izan du eta nahiz eta hasieran bakarrik erabiltzen zen operazio errazak burutzeko, gaur egun ia edozein patologia konpondu daiteke. Teknika konplexua da eta urteetako esperientzia beharrezkoa da emaitza onak lortzeko, baina pazientearenganako erasoa askoz txikiagoa da eta zirugia irekiaren emaitzak berdindu edota hobetzen ditu. Sorbaldaren beste patologiarik dagoen ikusteko balio du ere.


Anestesia orokorra eta plexoaren blokeo baten laguntzarekin egiten den zirugia izaten da , “erdi-eserita“ edo alboz etzanda.

Zirugia hasi baino lehen hezur erreliebeak eta kamara eta instrumentala sartzeko erabiliko diren portalak margotzen dira

Teknikak

Tendinitis/ impingement subakromiala

Gaur egun erabili ohi den teknika akromioplastia artroskopikoa da.
Honen helburua akromion azpiko espazioa zabaltzea da, gehiegizko hezurra deseginez. Honekin batera akromion azpiko burtsa kentzen da eta batzutan ligamento korakoakromiala moztu daiteke.
Kasu batzutan klabikularen azpian, akromionarekin lotzen den puntuan, osteofito bat egon daiteke eta kendu ohi da. Era berean, artrosi akromioklabikularra badago, eta minaren jatorria dela uste badugu, klabikularen bukaera kendu ahal da (pausu honetarako inzisio txiki bat egin ohi da).



Tendinitis kaltzifikatua

Tratamendu kontserbadore baten ostean ,mina eta mugimenduen limitazioa gertatzen bada pazientearen eguneroko aktibitateetan, artroskopia bat proposatu ahal da. Kamara bidez lokalizatu behar da kaltzio depositoa eta kanpora atera. Batzutan tendoia apurtu daiteke hau egiterakoan, beraz aldi berean erreparatu beharko litzateke.


Bizeps-aren tendinopatia

Bizeps proximalaren tendoi luzea sorbaldaren artikulazio barrutik pasatzen da eta bere patologia sorbaldako minaren jatorria izan daiteke. Frekuenteena bere inflamazioa, haustura edota subluxazioa izaten da.
Adineko pazienteetan, tendoia moztu daiteke zuzenean (tenotomia) eta gazteetan moztu eta hezurrean finkatu (tenodesis).


Tendoien haustura partziala

Lesio hauen tratamendu egokia erabakitzea zaila gertatzen da.
Modu orokor batean, % 50eko lodiera baino gutxiagoko hausturetan deskonpresio subakromial artroskopikoa egiten da eta %50tik gorakoetan tendoiaren erreparazioa egiten da.

Tendoien haustura osoa

Haustura osoen sailkapen asko daude, tamaina, erretrakzio edo formaren araberakoak.


Normalean akromioplastia eta bursektomia batekin hasten da tendoiak ondo ikusteko eta leku gehiago uzteko. Garrantzitsua den beste pausu bat erreparatu behar diren tendoien erretrakzioa hobetzea da, hauek itsatsi egiten bait dira apurtu eta dego denbora pasa ahala.

Helburu nagusia, apurtu den tendoia bere jatorrira eramatea da (“foot-print”). Honetarako tendoia hari baten bidez hartzen da eta hezurrera lotzen da anklaje berezi batzuk erabiliz.
Era berean, tendoien haustura punto normalen bidez itxi daiteke irudian ikusten den moduan.


Lerro bakar bat edo bikoitza sortu daiteke hezurrean. Teorikoki bigarrenarekin biomekanika hobea eta anatomia “normalagoa” lortzen da.


Hurrengo bideoan ikus daiteke erreparazio sinple baten adibidea:


Tendoien haustura masiboa (erreparatu ezina)

Haustura hauetan erabili daitezkeen teknikak hurrengoak dira: ordezkari sintetikoak edo aloinjertoak, tendoien transferentziak (muskulu dorsal zabala adibidez), eta artikulazioaren artrosia agertzen denean alderantzizko protesia.


Emaitzak

Birakatzaileen mahukatxoaren hausturen erreparazioak %75 - 95 arteko emaitza onak lortu ditzake epe luzera. Emaitzak pazientearen adina, hausturaren tamainua (faktore inportanteena) eta hasierako funtzioaren araberakoak dira.

Artroskopia bidez lorturiko emaitzek berdindu edo hobetzen dituzte zirugia irekiaren emaitzak. Artroskopia bidez deltoides muskulua errespetatzen da eta hausturaren bi aldeak ikus daitezke. Errekuperazioa arinagoa da, operazio osteko min gutxiago sortzen du, eta konplikazio gutxiago dauzka. Desabantaila nagusia zailtasun teknikoa da.



Iker Uriarte.
Traumatologoa.


Bibliografia
  • Hombro. Aplicación para Iphone y Android. Alberto Sánchez. http://artrohombro.blogspot.com.es/
  • Lesiones en el hombro. Revista Trauma. Fundación Mapfre. Vol 23 Supl 1 2012.
  • Tratamiento artroscópico de las lesiones del manguito de los rotadores. Técnicas quirúrgicas en ortopedia y traumatología (EMC).
  • Síndrome subacromial. Manual del residente de COT. Tomo 1.
  • Surgical treatment of the intact rotator cuff and repairable cuff defect: Arthroscopic and open techniques. Orthopaedic knowledge update. Shoulder and Elbow. AAOS.
  • Stephen S. Burkhart, Ian K. Y. Lo. Arthroscopic rotator cuff repair. J am Acad Orthop Surg 2006; 14:333-346.

Continue lendo

2013-01-25

ARIKETA TERAPEUTIKOAK SORBALDAKO TENDINOPATIAN

Gaur egungo bibliografia aztertzean, hainbat konklusio bideragarri atera ditzakegu sorbaldako tendinopatia ariketa terapeutikoaren bidez tratatzeko abordaian:
  • Ariketa terapeutikoek onura kontrastatuak ekarri ditzakete sorbaldako tendinopatia prozesuetan, bai epe motz nahiz luzeetan eta baita fase akutu naiz kronikoan.
  • Ariketa terapeutikoekin tratatutako pazienteak, ezer egin ez duten pazienteekin alderatuz gero, minaren, funtzionalitatearen eta mugimendu kopuruaren balorazioan aldaketa onuragarriak dituzte.
  • Sorbaldako tendinopatia prosezuen tartamenduan, ariketa terapeutikoei eskuzko terapia gehituz gero (sorbalda eta goikaldeko gorputz adarraren mobilizazioa) mina eta funtzionalitatea hobetu egiten dira.
Hau ikusita eta gaur egungo maila altuko ikerketa metodologikoek bermatzen duten moduan, zera esan dezakegu: ariketa terapeutikoak sorbaldako tendinopatia prozesuetan onuragarriak direla. Ondo diseinatutako ariketa programak aski onuragarriak dira plazebo nahiz tratamendu ezaren aurrean, eta tratamendu kirurgikoaren aurreko tresnatzat ere jo ditzakegu.
Ikerketa hauen portzentai handi bat, biratzaileen mahukatxo eta eskapulako giharren indartzean oinarritzen da. Hala ere, argitaratutako artikulu hauen irakurketa kritiko bat egin ondoren, ezinbestekotzat jotzen dugu sorbaldako tendinopatia prosezuen definizioa eta hauen balorazio eta tratamenduen definizioak bateratzeko beharra.
Sorbaldako tendinopatiaren tratamendua proposatzeko orduan, patologia bera tratatzeaz gain, bere ondorioz agertzen diren arazoei ere arreta jartzea ezinbestekoa dela uste dogu. Hau honela, gure tratamenduak hiru ardatz nagusi izango ditu: giharren indarra landu, mugikortasun gabezia ekiditu eta propiozepzioa jorratu. Ardatz hauek banan-banan azalduko ditugun arren, haien artean estuki lotuta daude. 
 
Gure helburua pazienteek euren kabuz (fisioterapeuten laguntzarik gabe) burutu ditzaketen ariketak proposatzea da eta, pazientearen konpromezua bermatzeko nahiaz, baliabide merke eta erabiltzeko errazak aukeratu ditugu, etxean egiteko leku espezifikorik behar ez dutenak (ohialak, eskuoihalak, kuxinak, makilak, banda elastikoak, aulkiak eta hormak).
Aztertutako ikerketa gehienek ez dute ariketen kopurua aztertzen, euren azterketa espezifikotasunean jorratzen dutelarik. Orokorrean, batesbestekoa, 5 eta 8 ariketa arteko kopurua da, 2-3 egun/asteko programa batekin hasita eguneroko gauzatzera heldu arte. Guk proposatzen dogun ariketa kopurua handiagoa da, gutxi gora behera 10 ariketaz osaturiko programa.
Ariketak egunean behin egingo ditu pazienteak, beti ere osasun profesionalarekin harremaetan dagoela, honek mina eta neke muskularra kontutan har ditzan. Era berean, ezinbestekoa da pazienteari ariketak ahal bezain espezifikoki azaltzea, bakoitzean landu nahi doguna ulertu dezan eta mugimenduak (flexioa, luzapena, abdukzioa, addukzioa,…) ondo desberdindu ditzan.
Pazieenteek burutu behar dituzten ariketa sorta hauek hiru ataletan banandu ditugu, fase akutua, subakutua eta kronikoan dauden kontutan hartuta. Fase kronikoan egiteko proposatzen ditugun ariketan prebentzio mailan ere erabili daitezke, sorbaldako tendinopatiaren agerpena ekiditzeko.

ARIKETA TERAPEUTIKOAK SORBALDAKO TENDINOPATIAN.pdf 

INDARRA
Ikerketen arabera, lehen azaldu dugun moduan, eta hauen irakurketa sakon baten ostean, banda elastikoekin eta gorputz askez jorratutako ariketa sorta bat planteatuko dugu, non biratzaileen mahukatxoaren eta eskapularen egonkortasuna bilatuko dugun. Hauetaz gain aurreko hauen ariketa aldaerak barianteak ere azalduko ditugu, pertsona bakoitzari baliabide indibidualak eman ahal izateko mina eta eskaera fisikoa kontutan hartuta.
Jarraian, sorbaldaren tendinopatia prozesuan erabiliko ditugun ariketa terapeutikoen justifikazioa azalduko dugu, indarketa prosezuari dagokionez:
Biratzaileen mahukatxoaren indarketa ariketak:
Biratzaileen mahukatxoak artikulazio glenohumeralaren egonkortasun prosezu dinamikoan zeregin oso garrantsitzua du, mugimendu zabalen prosezua erraztuz. Ikertzaileen batazbesteko handi batek sorbaldako tendinopatia prosezuetan gihar hauen indarketaren onuragarritasunarekin bat datoz. Hauen arabera, flexio eta abdukzio mugimenduetan deltoide giharrak humeroaren buruaren goranzko trakzioa egiten duenean, infraespinoso, borobil txikiak eta subeskapularraren akzioak humeroaren burua beheranzko trakzioarekin orekatzen dute. Halaber, supraespinoso giharrak, humeroaren burua barrunbe glenoideoan koaptatzen du, sorbaldaren egonkortasun maila haundituz. Hau horrela, biratzaileeen mahukatxoaren indar gabeziak sorbaldako tendinopatia prosezuak errazten ditu, gehien bat sorbaldako beste tendoietan.
Eskapula egonkortzaileen indarketa ariketak:
Sorbaldako tendinopatia prosezuetan oso garrantzitsua da eskapula egonkortzen duten giharrak lantzea, erritmo eskapulohumeralaren alterazioetan eta bere berrezarpenean lehen mailako ardura bait dute. Giltzadura eskapulo-torazikoaren edo omoserratikoaren egonkortasun arduradunak, sinergikoki lantzen duten indar paredun gihar espezifiko batzuk dira, serrato handia alde batetatik eta trapezioaren erdiko eta beheko zuntzak bestetik, hauei erronboide giharrak batu diezaizkiegularik egile batzuen aburuz. Hauen indar gabeziak zeharbidez sorbaldako tendinopatia prozesu batera eraman gaitzake.
Fase akutuan isometrian jorratutako indartze ariketa sorta bat proposatzen dugu eta mina desagertzen doan bitartean ariketa isotonikoak gehituko ditugu.
Gure proposamena honako hau da:
  • Lehenengo astean, ariketa bakoitzeko 10 errepikapeneko 3 serie.
  • 2. astean 15 errepikapeneko 3 serie.
  • 3. astean 20 errepikapeneko 3 serie.

FASE AKUTUA / SUBAKUTUA

FASE KRONIKOA / PREBENTZIOA

PROPIOZEPZIOA
Ariketa terapeutikoaren bitartez landu behar den beste atal bat propiozepzioa da. Propiozepzioa gorputzak bere jarrera, giltzaduren mugimendua eta kokapena kontziente eta inkontzienteki antzemateko duen gaitasuna da. Gihar, giltzadura eta lotailuetan kokatuta dauden errezeptoreek informazioa burmuinera bidaltzen dute, honek informazioa aztertu eta giharretara bidaltzen du, beharrezkoak diren doitzeak burutu ditzaten.
Giltzadura - lesio baten aurrean informazio honetan gabeziak sortzen dira eta honek koordinazioan eragin zuzena izaten du. Nahiz eta sorbaldako tendinopatia ez den berez giltzadura-lesioa, dakartzan ondorioetariko batzuk sorbaldako giltzadura ezberdinetan eragina izaten dute. Hau gertatzerakoan, ariketa espezifikoen bitartez propiozepzioa entrenatzea izango da gure lana.
Ariketak honela burutuko ditugu:
  • Fase akutuan egunero 10 errepikapeneko 3 txanda egingo ditu pazienteak ariketa bakoitzeko.
  • Fase subakutuan egunero 15 errepikapeneko 3 txanda egingo ditu, ariketa bakoitzeko.
  • Fase kronikoan edo prebentzio fasean 20 errepikapeneko 3 txanda burutuko ditu, ariketa bakoitzeko.

FASE AKUTUA

FASE KRONIKOA / PREBENTZIOA

MUGIKORTASUNA
Giltzaduretako lesio baten aurrean pazienteak mina sortzen duen edozein mugimendu ekidituko du. Honen ondorioz, ehunek malgutasuna galdu egiten dute eta giltzaduraren mugikortasuna murrizten da eta honek sorgin-gurpil baten murgiltzen du lesioa: mina - mugikortasun gabezia - mina.
Mugikortasun falta honi aurre egiteko ezinbestekoa da mobilizazio ariketa espezifikoak egitea, pazienteak giltzadura horren arku artikularra ahalik eta arinen berreskuratu dezan. Mobilizazio espezifiko hauek autopasiboak eta autolagunduak dira. Hauek burutzerako orduan arau batzuk eduki behar ditugu kontutan:
  1. Minik gabeko mugimendua izan behar da.
  2. Astiro eta sentsazioak ondo nabarituz egin behar dira ariketak.
  3. Gorputza jarrera ergonomikoan mantendu behar da.
Mugikortasun gabezia tratatzeko ariketa berdinak erabili ditzakegu fase akutu, subakutu eta kronikoan, berezitasun batekin: fase akutuan arku artikular txikiekin egingo dugu lan, eta mina desagertzen doan einean arku artikularra handitzen joango gara, beti ere mina kontutan hartuta.


Ariketak burutzeko garaian honako pausuak jarraitu behar ditu pazienteak:
  1. Mobilizazioa hasteko jarrera hartu. 
  2. Mugimendua astiro astiro burutu (akutuak batez ere). 
  3. Tirakuntza nabaritzean mugimendua gelditu eta lasai eta sakon arnastu. Jarrera honetan 10-20 segundu itxaron. Bi aukera:
    • Tirakuntza desagertzen ez bada: mantendu jarrera 60 segundutan eta bueltatu hasierako jarrerara.
    • Tirakuntza desagertzen bada: jarraitu mugimendua eragiten astiro berriro tirakuntza nabaritu arte. Horrela segi 60 segundutan.
  1. Ariketa bakoitzeko bost errepikapen burutu.
  2. Mina agertzen bada mugimendua desegin mina desagertu arte.

FASE AKUTUA

FASE SUBAKUTUA

FASE KRONIKOA / PREBENTZIOA

Unai Larrañaga. Fisioterapeuta
Mikel Sarasua. Fisioterapeuta
Iker Villanueva. Fisioterapeuta.
Ibai Zarraga. Fisioterapeuta eta Erizaina.


BIBLIOGRAFIA
  • Bennell K., Wee E., Coburn S., Green S., Harris A., Staples M., Forbes A. Buchbinder R. Efficacy of standardised manual therapy and home exercise programme for chronic rotator cuff disease: randomised placebo controlled trial. BMJ. 2010; 340: c2756. Published online 2010 June 8. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2882554/
  • Senbursa G., Baltaci G., Atay ÖA. The effectiveness of manual therapy in supraspinatus tendinopathy. Acta Orthop Traumatol Turc 2011;45(3):162-7. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/21765229
  • Medline Plus. Ejercicios para el manguito de los rotadores. http://www.nlm.nih.gov/medlineplus/spanish/ency/patientinstructions/000357.htm
  • Littlewood C., Ashton J., Chance-Larsen K., May S., Sturrock B. Exercise for rotator cuff tendinopathy: a systematic review. Physiotherapy 2012 Jun;98(2):101-9 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22507359

  • Roren A., Lefevre-Colau MM., Roby Brami A., M. Revel, Fermanian J., V. Gautheron, Poiradeau S., F. Fayad. Modified 3D scapular kinematic patterns for activities of daily living in painful shoulders with restricted mobility: a comparison with contralateral unaffected shoulders. J. Biomech 2012 Apr 30;45(7):1305-11 http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/22365846

  • Desmeules F, Côte CH, Frémont P. Therapeutic exercise and orthopedic manual therapy for impingement syndrome : a systematic review. Clin J Sport Med 2003; 13:176-82.

  • Green S, Buchbinder R, Hetrick S. Physiotherapy interventions for shoulder pain.Cochrane Databaser Syst Rev 2003; 2:CD004258.

  • Trampas A, Kitsios A. Exercise and manual therapy for the treatment of impingement syndrome of the shoulder: a systematic review. Phys Ther reviews 2006; 11: 125-42.

  • Michener LA, Walsworth MK, Burnet EN. Effectiveness of rehabilitation for patients with subacromial impingement syndrome: a systematic review. J Hand Ther 2004; 17: 152-223.

  • Faber E, Kuiper JI, Burdorf A, Miedema HS, Verhaar AN. Treatment of Impingement syndrome: a systematic review of the effects on functional limitations and return to work. J Occup Rehabil 2006.

  • Ludewig PM, Borstad JD. Effects of a home exercise programme on shoulder pain and functional status in construction workers. Occup environ Med 2003; 60: 841-9.

  • Ginn Ka, Herbert RD, Khouw W,Lee R. A randomized, controlled clinical trial of a treatment for shoulder pain. Phys Ther 1997; 77: 802-9.

  • Brox JI, Staff PH, Ljunggren AE, Brevik JI. Arthroscopic surgery compared with supervised exercises in patients with rotator cuff disease (stage II impingement syndrome). BMJ 1993; 307: 899-903.

  • Bohmer AS, Staff PH, BroxJI. Supervised exercises in relation to rotator cuff disease (impingement syndrome stages II and III): a treatment regimen and its rationale. Physiother Theory Practice 1998; 14: 93-105.

  • Brox JI, Gjengedal E, Uppheim G, Bohmer AS, Brevik JI, Ljunggren AE, Staff PH. Arthroscopic surgery versus supervised exercises in patients with rotator cuff disease (stage II impingement syndrome): a prospective, randomized, controlled study in 125 patients with a 2 ½ year follow-up. J Shoulder Elbow Surg Board Trustees 1999; 8: 102-11.

  • Haar JP, Ostergaard S, Dalsgaard J, Norup K, Frost P, OLausen S, Holm EA, Andersen JH. Exercises versus arthroscopic decompression in patients with subacromial impingement: a randomised, controlled study in 90 cases with a one year follow up. Ann Rheum Dis 2005; 64: 760-4.

  • Bang MD, Deyle GD. Comparison of supervised exercise with and without manual physical therapy for patients with shoulder impingement syndrome. J Orthop Sports Physical Ther 2000; 30: 126-37.

  • Conroy DE, Hayes KW. The effect of joint mobilization as a component of comprehensive treatment for primary shoulder impingement syndrome . JOSPT 1998; 28: 3-14.

  • Rahme H, Solem-Bertoft E, Westerberg C-E, Lundberg E, Sörensen S, Hilding S. The subacromial impingement syndrome. Scand J Rehab Med 1998; 30: 253-62.

  • Curtis KA, Tyner TM, Zachary L, Lentell G, Brink D, Didyk T, Gean K, Hall J, Hooper M, Klos J, Lesina S, Pacillas B. Effect of a standard exercise protocol on shoulder pain in long-term wheelchair users. Spinal Cord 1999; 37: 421-9.

  • Walther M, Werner A, Stahlschmidt T, Woelfel R, Gohlke F. The subacromial impingement syndrome of the shoulder treated by conventional physiotherapy, selftraining, and a shoulder brace: results of a prospective, randomized study. J Shoulder Elbow Surg Board Trustees 2004; 13: 417-23.

  • Jonsson P, Wahlström P, Ohberg L, Alfredson H. Eccentric training in chronic painful impingement syndrome of the shoulder: results of a pilot study. Knee Surg Sports Traumatol Arthroscopy 2006; 14: 76-81.

  • Bunker T. Rotator cuff disease. Current Orthop 2002; 16: 223-33.

  • Urwin M, Symmons D, Allison T. Estimating the burden of musculoskeletal disease in the community. Ann Rheum Dis 1998; 57: 649-55.

  • Mosely H, Goldie I. The arterial pattern of the rotator cuff of the shoulder. J Bone Joint Surg 1963; 45: 780-9.

  • Neer C. Anterior acromioplasty for chronic impingement lesions of the shoulder. J Bone Joint Surg (A) 1972; 54: 41-50.

  • Kapandji. Cuadernos de fisiología articular: tomo I. Ed. Marloine;1998.p. 12-81.

  • Bigliani LU, Levine WN. Subacromial impingement syndrome. J Bone Joint Surg Am 1997; 72: 1854-68.

  • Cavallo RJ, Speer KP. Shoulder instability and impingement in throwing athletes. Med Sci Sports Exerc 1998; 30: 518-25.

  • Barr KP. Rotator cuff disease. Phys Med Rehabil Clin N Am 2004; 15: 475-91.

  • Leroux Jl, Bonnee TE, Blotman F. Diagnostic value of clinical test for shoulder impingement syndrome. Rev Rheum 1995; 62: 423-8

  • Warner JJP, Micheli K, Arslaman L, Kennedy J, Kennedy R. Patterns of flexibility, laxity and strength in normal shoulder with instability and impingement. Am J Sports Med 1990; 18: 366-74.

  • Flatow EL, Altchek DW, Gartsman GM. The rotator cuff. Commentary. Orthop Clin North Am 1997; 28: 277-94.

  • Neer CS. Shoulder reconstruction. W.B. Saunders company;1990.p. 487-533.

  • Iannotti JP. Rotator cuff disorders. Illinois: American academy of orthopaedic surgeons;1991.p. 1-88.

  • Matsen FA, Arntz CT. Subacromial impingement. In: Rockwood CA, Matsen FA, editors. The shoulder. Philadelphia: WB Saunders; 1990. p.623-646.

  • Flatow E, Soslowski L, Ticker J, Pawluk R, Hepler M, Ark J,Mow V, Bigliani L. Excursion of the rotator cuff under the acromion: patterns of subacromial contact. Am J Sports Med 1994; 22(6): 779-88.

  • Cofield R. Current concepts reviewed. Rotator cuff disease of the shoulder. J Bone Joint Surg 1985; 67A(6): 974-9.

  • Hjelm R, Draper C, Spencer S. Anterior inferior capsular length insufficiency in the painful shoulder . J Orthop Sports Phys Ther 1996; 23(3): 216-22.

  • Wirth MA, Basmania C, Rockwood CA. Non-operative management of fullthickness tears of the rotator cuff. Orthop Clin North Am 1997; 28: 59-67.

  • Morrison DS, Frogameni AD, Woodworth P. Non-operative treatment of subacromial impingement syndrome. J Bone Joint Surg 1997; 79-A: 732-7.

  • Morrison DS. Conservative management of partial-thickness rotator cuff lesions. In: Burkhead WZ. Rotator cuff disorders. Baltimore: Williams&Wilkins a waverly company; 1996.p. 249-340.

  • Burkhead WZ, Rockwood CA. Treatment of instability of the shoulder with an exercise program. J Bone Joint S 1992; 74: 890-6.

  • Wang SS, Trudelle-Jackson EJ- Comparison of customized versus standard exercises in rehabilitation of shoulder disorders. Clin Rehabil 2006; 20: 675-85.

  • Hashimoto T, Nobuhara K, Hamada T. Pathologic evidence of degeneration as a primary causa of rotator cuff tear. Clin Orthop Related Research 2003; 415: 111-20.

  • Teitz CC, Garrett WE, Miniaci A, Lee MH, Mann RA. Tendon problems in athletic individuals. J Bone J Surg 1997; 79A: 138-52.

  • Scheib JS. Diagnosis and rehabilitation of the shoulder impingement syndrome in the overhand and throwing athlete. Rheum Disease Clin North Am 1990; 16: 971-88.


Continue lendo

2013-01-21

ESKUZKO TERAPIA SORBALDAKO TENDINOPATIAN


Eskuzko terapiak sorbaldako tendinopatian nola lagundu dezakeen ikusteko, ezinbestekoa da tratamenduaz gain, eskuzko terapiak patologia honetan duen ikuspuntua argitzea. Horretarako, hainbat artikulu gomendatuko ditut nire iruzkinean eta hauen irakurketa kritikoa gomendatzen dizuet.
Unibertsitatetik atera ginenean, ni eta nire klasekideei gauza bat argi utzi ziguten sorbaldako tendinopatiari aurre egiterako garaian. Sorbaldako min hori, estruktura baten lesioaren ondorioa zela. Lesio hori topatzeko, oso ezagunak diren eta Loitzunek primeran argitu dituen (Sorbaldako miaketa fisikoa), test klasikoak erakutsi zizkiguten. Honela, test hauek, estruktura baten lesioa beste batengandik isolatzeko ahalmena dutela onartzen da eta beraz, sintomatologia era analitiko eta bereizgarrian azaltzen dela.
Eskuzko terapiaren ikuspuntutik ordea, premisa hau zalantzan jarri ohi da. Hausnarketa sakon bat egiten badugu, test klasiko hauetan beste hainbat estruktura tentsionatu edo uzkurtuko direla datorkigu burura. Ondorioz, test hauek sintomak isolatzeko duten ahalmena eztabaidagarria izan daiteke.
Are eta gehiago, horrelako ikerketak aintzat hartzen baditugu. Non, test hauek positibo faltsu asko sortzen dituztela ohartarazten gaituztenean. Beste metaanalisi honek ere, antzeko emaitzak iradoki dizkigu. Eta beste ikerketa batzuek ordea, diagnostiko zehatz bat emateko duten ezintasuna aurreratzen digute.
Eskuzko terapiaren ikuspuntua argitzeko, ondorengo artikulu hau hartuko dut erreferentzia gisa, eta bertatik joango naiz gaian sakontzen. Honen arabera, hiru arrazoi garrantzitsu daude test hauen bereizgarritasuna zalantzan jartzeko eta ondorioz, ez lirateke tresna diagnostiko onargarriak izango.
  • Biratzaileen mahukatxoaren morfologia: Biratzaileen tendoien uzkurtzea ezin da isolatua izan, hau da, tendoi guztiek batera egiten dute lan loturaren egonkortze dinamikoa mantentzeko. Beraz, biratzaileen mahukatxoaren tendoi baten uzkurtze isolatua, Gerber-en testean adibidez, eztabaidagarria izan daiteke.

  • Burtsa subakromialaren kokapena eta inerbazioa: Disekzioan argi ikus dezakegu, burtsa honek biratzaileen mahukatxoarekin bat egiten duela eta unitate bakar bat bezala funtzionatzen duela. Lotura estu honek, ezinbestean, biratzaileen mahukatxoaren konpresio bat aztertzerako garaian, burtsa ere zapaltzea ekarriko luke.
  • Azkenik, gaur egungo irudi bitartezko diagnostikoen eta sintomen arteko harreman eza. Kasu honetan bezala. Is supraspinatus pathology as defined by magnetic resonance imaging associated with clinical sign of shoulder impingement?
Baliteke errealitate kliniko baten aurrean izatea eta sorbaldako tendinopatia aztertzerako garaian, ebaluaketa prozesu desberdinak erabiltzera behartzen gaituen egoera batetan egotea.
Hala balitz, eskuzko terapiaren metodo bat hartuko dugu oinarritzat, arazo honi irtenbidea aurkitzeko garaian. Mulligan metodoa, hain zuzen ere. Egileak proposatzen duen bezala, momentu batez estrukturataz ahazteko eskatuko dizuet. Erabili test eta froga klasiko hauek, baina teorikoki zer frogatzen ari garen kontutan eduki gabe.
Honela, froga klasikoak pazientearen klinika errepikatzeko erabiliko ditugu. Behin, pazientearen klinika errepikatzen duen mugimendu bat daukagunean, honen aldaketa sortu dezaketen 4 prozedura desberdin (Shoulder symptom modification procedure (SSMP)) erabiliko ditugu.
  • Humeroaren buruaren kokapenean eragina eduki dezakeen prozedura. Humeroaren buruan deslizamendu batzuk eginez, edo goma malgu (theraband) bat erabiliaz. Helburua, motore kontrola aldatuko duen patroi berri bat sortzea izango da, pazientearen klinika sortzen duen mugimendua egiten dugun bitartean. Prozedura honen bitartez, pazientearen klinikan eraldaketa edo mugimenduan onura nabarmena bilatuko da beti.

  • Eskapularen kokapenean eragina eduki dezakeen prozedura. Eskuen bidez edo hesgailu funtzional (Shoulder taping) baten bidez, eskapularen motore kontrola hobetzea da helburua.
  • Zerbikaletan eragina eduki dezakeen prozedura. Kasu honetan, mina edo mugimendu kopuruan onura ekarri dezakeen zerbikaletako teknikak erabiltzen dira. Ikerketa honen emaitzak kontutan hartzen baditugu, badirudi zerbikalen azterketa ezinbestean egin behar dela sorbaldako tendinopatiari aurre egiterakoan.
  • Bukatzeko, bizkarrezur torazikoan eragina duen prozedura. Bertan, zifosi torazikoa zuzentzen saiatzen gara. Bai, eskuen bidez edo eta hesgailu bat erabiliaz. Badirudi ikerketei jaramon egiten badiegu, bizkarrezurraren postura eta sorbaldako tendinopatiaren arteko erlazioa, argia dela. Subacromial Impingement Syndrome: The Effect of Changing Posture on Shoulder Range of Movement
Amaitzeko, eskuzko terapiak metodo desberdin asko dituela esan nahi nuke. Hemengo hau, proposamen bat besterik ez da. Hainbat metodologia desberdin daudenez, ezinezkoa litzake denei erreferentzia egitea. 
 Xabat Casado. Fisioterapeuta
Continue lendo

2013-01-17

SORBALDAKO TENDINOPATIAREN ERREHABILITAZIOA

BAGA BIGA BLOG! GAIAK. SORBALDAKO TENDINOPATIA.

Errehabilitazioko kontsultetara helduko den arazo garrantzitsuenetarikoa izango da, ez soilik bere prebalentzia dela eta (%7-35 azterketen arabera), baita ondoriozko arazo funtzionalengatik ere.
Sorbalda mingarriaz hitz egiterakoan, ezberdinak eta ugariak izan daitezke arrazoiak baina ohikoena, biratzaileen mahukatxoaren tendinopatia izango da (%60 inguru).
Klinika era akutuan zein kronikoan gerta daiteke eta arrazoiak ezberdinak izan arren, sintoma nagusiak hiru dira: mina, mugimenduaren galera eta indarraren gutxitzea.


Continue lendo

2013-01-16

Arnas gutxiegitasuna prostatako minbizia eta ustez inmunitate arazorik ez duen gizon batean (2)

Lehenengo eta behin barkatu atzerapena!!



Ikusi dudanez, ia denok pentsatu duzue TEP bat izan daitekela dimero D altua delako baina kontuan hartu behar duzue markadore honen benetazko balioa baxua denean dala, hau da, balore predikitibo negatibo altua dauka, beraz, TEP izateko aukera %1 ingurukoa da. Gainera, TCan ez da tronborik ikusten eta oso froga sentikorra da TEParen diagnostikorako.

Beste alde batetik, prokaltzitonina biomarkadore oso erabilgarria da neumonia eta sepsi bezalako prozesuetan baina kontuan izan, erabilgarria izan daitekela neumoniaren diagnostiko etiologikoa egiteko. Hau da, PCT baxua izateak, ez du esan nahi infekziorik ez dagoenik, baizik eta infekzio bakterianoaren probabilitatea baxua dela. Hor dago koska…


Kasu honetan, patroi interstizial akutu baten aurrean gaude eta diagnostiko diferentziala zabala da beraz. Alde batetik, biriketako edema akutu (BEA) kardiogenikoa izan daiteke baina ez bihotzeko ekokardiograma normala izanda.
Beste alde batetik, bihotzean jatorria ez duten gaixotasun batzuek radiologikoki antzekoak izan daitezke. Ohikoenak hiru dira:
Infekzioak, minbizia eta gaixotasun inmunologikoak.
Gure gaixoak prostatako minbizia zuen baina ez da oso ohikoa izaten biriketara zabaltzea. Hala ere, egitekotan, globo jaurtiketa moduan izaten da.
Kasu inmunologikoen artean, ohikoena Bronkolitis Obliteratzaile idiopatikoa Neumonia Antolatuarekin edo BONO da. Sintomak neumoniek ematen dituztenak izaten dira, sukarra eta min torazikoa besteak beste. Dena dela, normalean prednisonarekin gaixoa hobetu eta infiltratuak desagertzen dira.
Azkenik, infekzio arazoak ditugu; bakteria, birus zein onddoek sortuak.
Edozein bakteriak infiltratu albeolarrak eman ditzake baina oro har, ezin dugu jakin zein mikoorganismo mota den patroi radiologikoaren arabera. Gure kasuan cefepime ipini genuen eta neumonia bilaterak aspirazioaren ondorioz izan ahal direnez, klindamizina gehitu genion.
Egoera klinikoa txarrera egin zuen eta ezin izan genizkion froga inbasiboak egin. Antigeno galaktomanano eta zitomegalobiirusaren (ZMB) karga birala eskatu genizkion.
Azkeneko bi egunetan gaixoaren egoerak txarrera egin zuenez, tratamenduari ganciclovir eta vorikonazol gehitu genituen.
Azkenean, gaixoa hil egin zen eta autopsia eskatu genion. Bertan, min albeolar lausoa (daño alveolar difuso) ikusi zen eta gainera, birusen inklusio gorputzak ikusi ziren, bai nukleoan zein zitoplasman.


Bi egun ondoren odol emaitzak jaso genituen: Ag galaktomanano ezezkoa zen, baina ZMB-ren karga > 10.000 kopia/ ml zen ( normalean < 500 kopia/ ml).
ZMB-ak eragindako neumoniak, nahiko arruntak izaten dira inmunogutxituen artean. Trasplantatuen artean normala izaten da baina arraroagoa da persona osasuntsuetan agertzea , nahiz eta kasu gutxi batzuk argiratuta dauden. Beste idazle batzuek, minbizia izatea nahikoa dela inmunogutxitasun bat izateko diote.
Laburpena:
  • Infiltratu albeolar bibilaterak neumonia, minbizi edo gaixotasun inmunologikoengatik izan daitezke.
  • Neumonia ondo ez badoa tratamendu antibiotikoarekin, beste eragileetan pentsatu behar ditugu , adibidez birusetan.
  • froga inbasiboak ezin baditugu egin, odol azterketak informazio garrantzitua eman ahal digu, bai antigeno galaktomanano eta bai ZMB-ren karga.
  • Beharbada, minbizia edukitzea inmunogutxitasun mota bat da, nahiz eta berez hain larria ez izan.
    Lander Altube eta Ane Uranga.   
    Neumologoak.  

Continue lendo
 

BAGA BIGA BLOG! Copyright © 2011 | Template design by O Pregador | Powered by Blogger Templates